ทักษะอย่างหนึ่งของหัวหน้างานคือการเข้าใจในเรื่องใดเรื่องหนึ่งอย่างถ่องแท้  ซึ่งจะช่วยให้สามารถตัดสินใจได้อย่างถูกต้อง กระบวนการหนึ่งที่ช่วยให้เราสามารถเก็บรายละเอียดของเรื่องต่าง ๆ ได้อย่างรอบด้าน มองเห็นความสัมพันธ์ของแต่ละส่วน และสามารถเข้าใจได้ง่ายคือการสร้าง Mind Map หรือแผนที่ความคิด ซึ่งเป็นกระบวนการแตกแขนงของภาพกว้าง ๆ ไปสู่หัวข้อย่อยที่มีรายละเอียดมากขึ้นเรื่อย ๆ และสามารถโยงใยความสัมพันธ์ระหว่างกันได้ในกระดาษแผ่นเดียว

ผมขอยกตัวอย่างการสร้าง Mind Map ด้วยเรื่องง่าย ๆ ดังนี้ : ผมต้องการทำ Blog ที่รวบรวมสถานที่ท่องเที่ยวในประเทศไทย  หากผมคิดแบบสะเปะสะปะ ก็จะมีชื่อสถานที่ท่องเที่ยวต่าง ๆ ออกมาจากสมองมากมาย แต่ก็จะผสมปนเปไม่เป็นระเบียบและนำไปใช้งานต่อได้ยาก วิธีการทำ Mind Map คือเราอาจแบ่งสถานที่ท่องเที่ยวออกเป็นหมวดกว้าง ๆ ก่อน (วิธีการแบ่งนั้นแต่ละคนอาจไม่เหมือนกัน แต่ผลลัพธ์สุดท้ายจะออกมาใกล้เคียงกัน) เช่น จากศูนย์กลางคือแหล่งท่องเที่ยวในประเทศไทย – ผมแตกแขนงออกเป็นภาคต่าง ๆ ได้แก่ ภาคเหนือ, ภาคตะวันตก, ภาคกลาง, ภาคอีสาน, ภาคตะวันออก และภาคใต้ – จากแต่ละภาคผมแตกแขนงออกเป็นจังหวัดต่าง ๆ – จากจังหวัดผมแตกแขนงออกเป็นประเภทของสถานที่ เช่น ทะเล, ภูเขา, น้ำตก, วัด, .. – จากประเภทของสถานที่ผมแตกออกเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่ต้องการ

ด้วยวิธีข้างต้น  จะทำให้ผมสามารถรวบรวมข้อมูลได้โดยไม่ตกหล่น และสามารถนำการแบ่งสาขาที่ทำไว้แล้ว ไปจัดทำเป็นโครงสร้างของ Blog ได้ทันที  ทั้งนี้วิธีการแบ่งสาขาจะแบ่งแบบไหนนั้นขึ้นอยู่กับวัตถุประสงค์ของการทำ Mind Map เป็นหลัก ถ้าวัตถุประสงค์ต่างกันวิธีการแบ่งก็อาจจะไม่เหมือนกัน

เราสามารถนำวิธีการนี้ไปประยุกต์ใช้ได้กับการวางแผนงานได้เป็นอย่างดี เช่นทุกครั้งที่เราจะออกผลิตภัณฑ์ใหม่เราจะต้องทำอะไรบ้าง ก็เขียนเป็น Mind Map ออกมา แล้วเราก็จะสามารถนำ Mind Map ตัวนี้เป็นต้นแบบไปใช้ได้ทุกครั้งที่เราออกผลิตภัณฑ์ใหม่ รวมถึงสามารถแบ่งงานให้ลูกน้องแต่ละคนทำงานตามแขนงที่เราแบ่งไว้แล้วได้โดยง่าย

อีกประการหนึ่งทีสำคัญคือ สมองของเราสามารถจดจำรูปภาพได้ดีกว่าตัวอักษร หากเราสามารถแทนตัวอักษรใน Mind Map ด้วยรูปภาพแล้วล่ะก็จะช่วยให้เราสามารถจดจำความสัมพันธ์ของสิ่งต่าง ๆ ใน Mind Map ได้ดียิ่งขึ้น

หวังว่าเพื่อนๆ ทุกคนจะสามารถนำแนวคิดนี้ไปใช้ประโยชน์ในการทำงานได้เป็นอย่างดีนะครับ 🙂